Patent ve Faydalı Model Tescili Arasındaki Farklar dan bahsetmek için ortada bir buluş olması gerekmektedir. İhtiyaçtan doğan buluşlar tamamen yeni olabilmektedir.
Buluş konusu; yöntem/ metot/çalışma yöntemi tamamı ya da bir bölümü ve/ya yöntemle beraber nihai ürün veya ürünler kimyasal formülasyon içermesi halinde patent tesciline konu olmaktadır.
Patent Kanunu Mevzuatı gereğince, patente konu buluşun taşıması gereken şartlar;
– Yenilik esası
– Tekniğin bilinen Durumunun aşılması
– Sanayiye uygulanması olarak belirtilmektedir.
Bu tür bir buluşun korunması için yapılacak patent tescil başvurusu TPE tarafından Patent Dairesi Başkanlığı’na bağlı uzmanlarca şekli olarak incelemeye tabi tutulmakta ve araştırma raporu talep edilmesi ile süreç devam etmektedir.
Dünya genelinde yapılan tarama sonucu hazırlanan araştırma raporu doğrultusunda patent tescil sistemlerinden incelemeli ya da incelemesiz patent tercih edilmektedir.
İncelemeli patent – 20 yıl
İncelemesiz patent – 7 yıl
koruma hakkı sağlamaktadır.
Patent tescil işlemlerinin tamamlanması yaklaşık 24-36 ay sürebilmekte bazı durumlarda bu süreler daha da uzayabilmektedir.
Ülkemizde özellikle buluş sahiplerini buluşlarını korumaya ve buluş yapmaya özendirmek adına süreci daha kısa olan faydalı model tescili önerilmektedir.
Faydalı model “küçük patent” olarak adlandırılabilmekte olup, bilinen ürün/model üzerinde yer alan eksiklerin/sorunların çözümüne ait buluşu korumaya yöneliktir.
Geliştirme yapılan üst model için 10 yıl süre ile koruma sağlamaktadır.
Bir buluşun faydalı modele konu olması için Yenilik ve Sanayiye uygulanabilirlik şartlarını taşıması yeterlidir.
Faydalı model tescil süreci başvuru tarihi itibariyle normal şartlarda 10-12 aydır.
Patent ve faydalı model tescilleri ülkemizde Türk Patent Enstitüsü tarafından yapılmaktadır.
Patent tescili ve faydalı model tescili belirli koruma süreleri sonrasında yenilemeye tabi değildir.
Mülk gibi kabul edilmek suretiyle devir ve lisans işlemlerine konu olmaktadır.
Uluslararası başvurularda her ikisi için de rüçhan süresi başvuru tarihi itibariyle 12 aydır.
Patent tesciline konu başvuru 6 ay süre ile ilan edilerek itiraza açılmakta ve araştırma raporuna itiraz edilebilmektedir.
Faydalı model tesciline konu başvuru 3 ay süre ile ilan edilerek itiraza açılmaktadır.
Patent ve faydalı model tescilleri ile koruma altında yer alan buluşların taklit edilmesi halinde sınaî mülkiyet hakları mahkemelerince yapılan değerlendirme sonucu cezai yaptırımlar, maddi ve manevi para cezaları, ticaretten men, mal toplatma vb. gibi cezalar uygulanmaktadır.
Patent ve faydalı model tescillerinin her ikisi de koruma süreleri boyunca geçerliliklerini devam ettirmeleri için başvuru tarihlerine istinaden yılda bir kez yıllık sicil kayıt yenileme ücreti ödemeye tabidir. Aksi takdirde geçerlilikleri sona ermektedir.
Bir önceki yazımız olan Patent Tescil başlıklı makalemizde Ankara Patent Tescil, Marka Patent Tescil ve Marka Patent Tescil Ankara hakkında bilgiler verilmektedir.